روزنگار/ ۲۸ مرداد، روز عبرت

امروز ۲۸مرداد است. روزی که وقتی اسمش می آید تقریبا اکثر ذهن ها به سمت سال۱۳۳۲می‌رود؛ سالی که حکومت پهلوی برجا بود و نخست وزیری با آرزوی‌های بزرگ کشور را اداره می کرد و به تازگی نفت، این ثروت عظیم را با حمایت‌های بی‌دریغ آیت الله کاشانی، ملی اعلام و دست ابر قدرت هایی که از منابع و ذخایر طبیعی ملت ایران استفاده می کردند را قطع و حتی در برابر شاه که دست نشانده استعمار بود ایستادگی کرده بودند.

اما چگونه می شود که فردی با این منش بالا و برخورداری از حمایت داخلی، زمانی که حتی شاه در کشور حضور نداشت دچار تزلزل شود و بر اثر کودتایی چند ساعته برکنار شود؟

این نکته بسیار مهمی است که نشان از عدم دشمن شناسی دولت دکتر مصدق دارد. زیرا زمانی که دست انگلیس را از کشور نسبتا کوتاه کرده بود بجای اتکا به ظرفیت های داخل، دست دوستی به کدخدا دراز کرد؛ کد خدایی که منافعش در اثر ملی شدن نفت به خطر افتاده بود و از طرفی ترس این را داشت که دست نشانده‌اش (محمدرضا پهلوی) حکومت را از دست بدهد بنابراین از اعتماد دکتر مصدق نهایت استفاده را کرد. در ابتدا سعی بر ایجاد هرج و مرج در کشور داشت و درصدد این بود تا دکتر مصدق را از حمایت های داخلی بی بهره کند و تا حدی این کار را با موفقیت پیش برد و بین دکتر مصدق و آیت الله کاشانی فاصله انداخت و غروری که دکتر مصدق از اتکا به این که مورد حمایت آمریکاست باعث شد به آیت الله کاشانی پشت کند و در جواب نامه آیت الله کاشانی که یک روز قبل از کودتا نسبت به این موضوع به ایشان هشدار داده بودند گفت: من مستظهر به حمایت یک ملت هستم. دکتر مصدق این بینش را نداشت که وقتی مستظهر به حمایت ملت است که مورد حمایت آیت الله کاشانی باشد نه آمریکا.  شاید اگر غروری که در روان مصدق به دلیل حمایت ملت شکل گرفته‌بود به شکل درست درمان می‌شد، ملت ایران ۲۵ سال دیگر زیر یوغ رژیم ستم‌شاهی به مبارزه ادامه نمی‌دادند.

خوب است بدانیم چند ماه قبل سازمان اطلاعات آمریکا (CIA) مدارکی را انتشار داد که نشان می‌داد آیت الله کاشانی در کودتا دست داشت که با مشاهدات تاریخی به طور کامل در تضاد است. اما نکته مهم این بود که چرا دنبال خراب کردن وجهه آیت الله کاشانی بودند و سعی در قهرمان نشان دادن دکتر مصدق داشتند؟

بر همگان واضح است که آیت الله کاشانی تمام راه ملی‌سازی صنعت نفت را همراه دکتر مصدق بود و هر چه در توان داشت، جهت این امر مهم به کار بست؛ ولی بدخواهان، ارتباط روحانیت و حاکمیت را در خلاف جهت منافع خود می‌دیدند. شاید هم اکنون زمینه برای پیاده‌سازی مصدقی دیگر چیده می‌شود، چه بسا ما در این دوران شاهد فتنه‌های دیگر خواهیم بود. باشد که آگاه و هشیار حق را از باطل تشخیص دهیم و در آزمون‌های ملی و دینی سربلند از میدان بیرون بیاییم.

خرمشهر‌ها در پیش است …